Blog navigation

Kategorie blogów

Zobacz wszystkie kategorie

Szukaj w blogu

Zobacz wszystkie najnowsze posty

Popularne posty

Zobacz wszystkie popularne posty

Wyróżnione posty

Zobacz wszystkie polecane posty

Tagi bloga

lampy do łazienki jak dobrac lampy do lazienki

Galeria zdjęć

Brak polecanych obrazów

Najlepsi autorzy

Zobacz wszystkich autorów

 Blog RSS

Stopień ochrony IP - co to jest i jakie są klasy szczelności?

Wysłany dnia: 2023-02-02
 

    Kupując oświetlenie, użytkownicy niemal zawsze zwracają uwagę na jego estetykę. To bardzo ważne, aby źródło światła oraz włączniki, odpowiednio pasowały do wystroju. W przypadku oświetlenia domowego, stosowanego w salonie, czy innych suchych pomieszczeniach, właściwie do tego sprowadza się nasz wybór. Z pewnością część użytkowników wie, że do łazienki czy kuchni, montuje się zwykle gniazdka "z klapką". Na takim akcesorium często jest wytłoczone IP44. Co to oznacza? Wyjaśnienie tematyki klas szczelności znajduje się w poniższym artykule.

Klasy ochrony obudów oświetleniowych

    Enigmatyczne IP (z ang. International Protection Rating) oznacza klasę zabezpieczenia przed dostępem do części niebezpiecznych oraz przed penetracją przez czynniki zewnętrzne. Na powyższym przekładzie IP44: pierwsza cyfra oznacza klasę 4, czyli brak dostępu do instalacji elektrycznej ciałem stałym o średnicy większej niż 1 mm., natomiast druga cyfra 4 to klasa odporności na zachlapanie z każdego kierunku. W praktyce używanych jest więcej stopni ochrony IP dla oświetlenia używanego zarówno w gospodarstwie domowym, jak i w zakładach pracy. Stopnie IP określa norma PN-EN 60529:2003.

    Stopień ochrony IP jest określany przez dwie cyfry, pierwsza cyfra oznacza ochronę przed ciałami stałymi i może przyjmować wartości od 0 do 6. Wartość 0 oznacza brak ochrony, natomiast wartość 6 oznacza całkowitą ochronę przed pyłem i innymi ciałami stałymi. Druga cyfra określa ochronę przed wodą i wilgocią i może przyjmować wartości od 0 do 9. Wartość 0 oznacza brak ochrony, natomiast wartość 9 oznacza całkowitą ochronę przed wodą i wilgocią, nawet w przypadku zanurzenia w wodzie. Im wyższa wartość cyfry, tym lepsza ochrona.

Stopień zabezpieczenia IP
Znak IP oraz dwie cyfry oznaczające kolejno zabezpieczenie przed dostępem ciał stałych oraz wody

Stopnie ochrony IP — tabela

    Poniższe tabele stanowią wyciąg z normy PN-EN 60529:2003, która określa szczegółowo stopień ochrony IP w rozdzieleniu na ochronę przed dostępem do przewodów (tabela 1) oraz odporności na płyny (tabela 2.). Tabela 3. określa natomiast literę uzupełniającą, która nie jest obligatoryjna w opisie danego urządzenia.

Tabela 1.
CyfraStopień ochrony przed dostępem do części niebezpiecznych
0bez zabezpieczenia,
1zabezpieczenie przed obiektami o średnicy 50 mm i większej (np. dłoń),
2zabezpieczenie przed obiektami o średnicy 12,5 mm i większej (np. palec),
3zabezpieczenie przed obiektami o średnicy 2,5 mm i większe (np. śrubokręt),
4zabezpieczenie przed obiektami o średnicy 1 mm i większej (np. drut),
5ochrona przed pyłem - możliwy dostęp pyłu, który nie zakłóci pracy urządzenia,
6ochrona pyłoszczelna - całkowita ochrona przed przedostawaniem się pyłu.
ochrona przed dostępem do części niebezpiecznych
Pierwsza cyfra klasy szczelności IP mówi o ochronie przed dostępem ciał stałych do wnętrza obudowy.
Tabela 2.
CyfraStopień ochrony przed płynami
0bez zabezpieczenia,
1zabezpieczenie przed padającymi kroplami wody,
2zabezpieczenie przed kroplami wody przy wychyleniu obudowy o dowolny kąt do 15° od pionu w każdą stronę,
3zabezpieczenie przed wodą laną pod dowolnym kątem do 60° od pionu z każdej strony,
4zabezpieczenie przed bryzgami wody z dowolnego kierunku,
5zabezpieczenie przed strugą wody 12,5 l/min na obudowę z każdej strony,
6zabezpieczenie przed strugą wody 100 l/min laną na obudowę z każdej strony,
7zabezpieczenie przy krótkotrwałym zanurzeniu w wodzie (30 min, głębokość 1 m.),
8zabezpieczenie przy zanurzeniu ciągłym; zwykle oznacza hermetyczną (szczegóły określa producent),
9zabezpieczenie przy stałym zanurzeniu pod ciśnieniem 80-100 bar i temperaturą wody powyżej 80 stopni -  zgodnie z normą DIN 40050.
Lampa ogrodowa klasa IP
Druga cyfra klasy IP określa stopień zabezpieczenia przed wodą i wilgocią.

    Dodatkowo zapis IPxx może zostać uzupełniony o dodatkową literę od A do D, co stanowi niemal odzwierciedlenie klas od 1 do 4 w zakresie zabezpieczenia przed ciałami obcymi oraz literę uzupełniającą H, M, S lub W. Nie znajdują się one jednak w opisach, dostępnych na rynku oprawach oświetleniowych.

LiteraOkreślenie
Haparat wysokiego napięcia
Mbadania na szkodliwe działanie wnikającej wody, gdy ruchome części sprzętu są w ruchu
Sbadania na szkodliwe działanie wnikającej wody, gdy ruchome części sprzętu są nieruchome
Wdo stosowania w określonych warunkach pogodowych przy zapewnieniu środków ochrony lub innych działań

Klasy IP dla rodzajów oświetlenia używanego w gospodarstwie domowym

    Z teoretycznego punktu widzenia ilość stopni ochrony IP jest bardzo duża. Jednak praktycznie w większości przypadków używa się kilku z nich. Analizując powyższe tabele, można wyciągnąć wniosek, że zastosowanie oświetlenia IP69 będzie najlepszym rozwiązaniem w każdym przypadku. Należy jednak wziąć pod uwagę, że tej klasy oświetlenie będzie stosowane w bardzo specyficznych warunkach, a wizualnie nie będzie przypominało kinkietu, czy lampy wiszącej. W większości przypadków używa się kilku stopni ochrony IP oświetleń:.

Stopnie ochrony dla najpopularniejszych rodzajów oświetlenia

  • IP20 - obejmuje wszystkie pomieszczenia w mieszkaniu poza łazienką, tej samej klasy dobierzemy również włączniki,
  • IP21 - oświetlenie centralne odpowiednie dla łazienki, ma podstawową ochronę przed wodą; należy pamiętać, że w trakcie kąpieli na zimnej obudowie oświetleniowej może kondensować się para, dlatego też warto zwrócić na to uwagę,
  • IP44 - oświetlenie blisko wanny, umywalki; należy pamiętać, że norma dotyczy także włączników; może być również stosowane na zewnątrz, jako oświetlenie tarasu lub podjazdu garażu,
  • IP65 - źródła światła zawieszone bezpośrednio nad prysznicem lub wanną; wielu użytkowników dla bezpieczeństwa stosuje dodatkowo napięcie 12 V, choć przy tej klasie zabezpieczenia nie jest to niezbędne; tej klasy oświetlenie ze względu na wysoką pyłoszczelność i wodoodporność może być również stosowane jako podświetlenie chodnika lub nawet oczka wodnego w ogrodzie.

Pomieszczenia wyposażone w wannę lub brodzik

   Oddzielna norma dotyczy łazienek — PN-HD 60364-7-701:2010. Przewiduje ona podział łazienki na strefy, wraz z przypisanymi klasami szczelności oświetlenia, jakie powinny spełniać. Określa również minimalne klasy szczelności poszczególnych obudów w danej strefie. Jest to ważny element, który należy brać pod uwagę już na etapie projektowania łazienki. Więcej na ten temat w artykule o oświetleniu łazienkowym, w części o strefach wilgoci w łazience.

Klasy odporności na uderzenia

    Dodatkowym parametrem, który możemy wziąć przy planowaniu oświetlenia w trudnych warunkach, jest klasa IK, czyli odporność na uderzenia. Określa je norma PN-EN 62262:2003/A1:2022-06. Opisuje ona stopnie od 00 do 10:

  • 00 - brak ochrony,
  • 01-05 - ochrona przed lekkim uderzeniem młotkiem (0,15-0,7 J),
  • 06 - ochrona przed uderzeniem młotkiem 0,5 kg. z wysokości 20 cm.,
  • 07 - ochrona przed uderzeniem młotkiem 0,5 kg. z wysokości 40 cm.,
  • 08 - ochrona przed uderzeniem młotkiem 1,7 kg. z wysokości 29,5 cm.,
  • 09 - ochrona przed uderzeniem młotkiem 5 kg. z wysokości 20 cm.,
  • 10 - ochrona przed uderzeniem młotkiem 5 kg. z wysokości 20 cm.,

Lampy na podjazd
Klasę odporności na uderzenia należy wziąć pod uwagę, planując oświetlenie, które poza narażeniem na kontakt z wodą, może zostać uszkodzone. Są to wszelkiego rodzaju podświetlenia umieszczone w płytach chodnikowych, czy nawet podłodze.

Podsumowanie

    Planując oświetlenie, należy wziąć pod uwagę wiele czynników. Oczywiście kwestia wizualna jest ważna, nawet kluczowa. Jednak zbiór instrukcji, które zawierają branżowe normy, pozwoli nam wybrać  źródło światła, które będzie również bezpieczne. Prawidłowy stopień ochrony IP naszego oświetlenia zapewni nam bezpieczeństwo pod kątem ewentualnego porażenia prądem lub spowodowania pożaru. Klasa IK informuje nas o zabezpieczeniu dostępu do wnętrza urządzenia. Przestrzeganie branżowych norm to również gwarancja, że w razie wypadku (pożar, porażenie prądem) ubezpieczyciel nie podważy zasadności wypłaty odszkodowania.

 
Czy ten wpis na blogu był dla Ciebie pomocny?
Opublikowany w: Rady eksperta

Zostaw komentarz

Zaloguj się, aby dodawać komentarze

Powiązane posty