Blog navigation

Kategorie blogów

Zobacz wszystkie kategorie

Szukaj w blogu

Zobacz wszystkie najnowsze posty

Popularne posty

Zobacz wszystkie popularne posty

Wyróżnione posty

Zobacz wszystkie polecane posty

Tagi bloga

jak dobrac lampy do lazienki lampy do łazienki

Galeria zdjęć

Brak polecanych obrazów

Najlepsi autorzy

Zobacz wszystkich autorów

 Blog RSS

Instalacja elektryczna w ogrodzie - bezpieczeństwo uzytkowania.

Wysłany dnia: 2023-03-31
 

Wstęp

    Wykonanie instalacji elektrycznej w ogrodzie wymaga od użytkownika zastosowania szeregu rozwiązań innych niż w przypadku pomieszczeń. Kable i przewody w instalacji zewnętrznej narażone są na wilgoć, która może powodować awarie. Jeśli chcesz, aby okablowanie w ogrodzie było sprawne i przede wszystkim bezpieczne, użyj hermetycznych gniazdek, puszek instalacyjnej oraz innych materiałów przeznaczonych do instalacji zewnętrznych. Da Ci to pewność długiego i bezproblemowego użytkowania.

Projekt instalacji elektrycznej w ogrodzie – ile różnicówek, obwodów, wyłączników nadprądowych?

    Ile różnicówek? Ile wyłączników nadprądowych? To częste pytania, jakie zadają sobie osoby chcące samodzielnie wykonać instalację elektryczną w ogrodzie. Mniej doświadczeni elektrycy również mogą mieć z tym problem. Kierując się kilkoma prostymi zasadami, można wykonać funkcjonalną i bezpieczną instalację elektryczną.

Obwody i ich ilość

    Wszystko zależy od ilości oraz położenia punktów elektrycznych. Przygotowanie instalacji elektrycznej to zadanie, do którego poza wiedzą teoretyczną, potrzebne jest zdroworozsądkowe myślenie. Wariantów może być tyle, ile projektów ogrodów. Jeżeli przewidujesz w ogrodzie tylko niewielkie oświetlenie – potrzebujesz jednego obwodu. W przypadku bardziej rozbudowanej instalacji elektrycznej trzeba przyjąć taką ilość obwodów, jaka potrzebna jest do doprowadzenia prądu w poszczególne zakamarki ogrodu. Osobne obwody powinny być przeznaczone dla:

1. Oświetlenia – jeden obwód to minimum dla światła. Warto jednak rozważyć opcję zastosowania ich większej liczby. Jeżeli Twoja instalacja lub pojedynczy punkt elektryczny ulegnie awarii, oświetlenie zasilane jednym obwodem, nie będzie działać w całości. Stosując dwa lub więcej – wystarczy, że odłączysz niedziałający, dzięki temu Twój ogród przynajmniej w części będzie oświetlony. Jest to bardzo istotne zwłaszcza w przypadku ścieżek i chodników prowadzących do domu. Nie będziesz musiał chodzić w ciemności do czasu znalezienia usterki. Zgodnie z przepisami na jednym obwodzie może być podłączonych maksymalnie 20 punktów świetlnych.

oświetlenie ogrodu
Warto zaplanowac przynajmniej jeden osobny obwód dla oświetlenia zewnętrznego. Dobrym pomysłem jest zaplanowanie kilku i podzielenie oświetlenia na sekcje.

2. Gniazd elektrycznych – jeżeli są zastosowane na zewnątrz, np. ścianie budynku, czy w postaci rozdzielni zewnętrznej, powinny być na osobnym obwodzie. Z zasady gniazd nigdy nie łączymy razem z oświetleniem. Przepisy przewidują do 10 gniazdek (bez sprecyzowania na ile wtyczek) na jednym obwodzie.

Zewnętrzne gniazdo elektryczne IP44
Osobny obwód na gniazdka elektryczne montowane na zewnątrz jest bezpiecznym rozwiązaniem, dzięki któremu prąd pojawia się w nich tylko wtedy kiedy zamierzamy z nich korzystać.

3. Zasilania wiat, altan, garaży oraz innych budynków gospodarczych – w tym przypadku również zwróć uwagę na planowaną ilość podłączonych urządzeń. W niektórych przypadkach kabel przyłączeniowy 2,5 mm2 może okazać się niewystarczający. Pamiętaj więc o grillu elektrycznym, czy innych planowanych urządzeniach o dużym poborze prądu. W przeciwnym razie Twoja instalacja może być przeciążona, co spowoduje "wybijanie bezpiecznika".

budynek gospodarczy na ogrodzie
Dodatkowy obwód dla budynków gospodarczych lub wiat to konieczne rozwiązanie.

4. Bram wjazdowych na posesję – to bardzo ważne również ze względów bezpieczeństwa. Pamiętaj, aby uwzględnić zasilanie bramy na projekcie. Nawet jeżeli nie planujesz jej w najbliższej przyszłości, będziesz miał gotowy przewód i możliwość sprawnego podłączenia.

brama wjazdowa na posesję
Kwestią bardzo ważną z punktu widzenia bezpieczeństwa jest obwód przeznaczony wyłącznie dla samej bramy wjazdowej.

5. Urządzeń podłączonych na stałe – podgrzewany wjazd do garażu, system nawadniania w ogrodzie – to urządzenia, które powinny być na osobnym obwodzie. Podobną zasadę stosuje się w instalacjach elektrycznych wewnętrznych: pralka, lodówka, zmywarka, czy piekarnik często są podpięte osobno, niż pozostałe gniazda.

6. Systemy alarmowe, monitoringu – ze względów bezpieczeństwa powinny mieć niezależne zasilanie względem pozostałych urządzeń. Dzięki temu wiesz, że mała awaria w oprawie oświetleniowej, czy zewnętrznym gniazdu, nie spowoduje rozłączenia Twojego alarmu i monitoringu.

    Ogólnie rzecz biorąc, możesz przyjąć zasadę, że im więcej obwodów, tym lepiej. Jednak z ekonomicznego punktu widzenia zastosowanie osobnych dla pojedynczych lamp, czy każdego gniazdka, wydaje się nieopłacalne. Podstawowa zasada – gniazdka i oświetlenie zawsze dzielimy na dwa obwody.

Wyłączniki nadmiarowoprądowe

    Potocznie zwane eskami lub wyłącznikami nadprądowymi. Mają za zadanie odłączyć zasilanie w momencie, kiedy pobór prądu jest za wysoki. Chroni to Twoją instalację przed uszkodzeniem, a skrajnie nawet przed pożarem. Przyjmując, że wszystkie kable mają średnicę 2,5 mm2, zastosowanie wyłącznika B16 będzie bezpiecznym rozwiązaniem dla instalacji, choć dla oświetlenia stosuje się zwykle B10. Gdy w instalacji stosujesz grubsze kable, możesz użyć wyłączników o większym amperarzu. Najczęściej prąd znamionowy wyłączników nadprądowych to szereg: 6A, 10A, 16A, 20A, 25A, 32A, 40A, 50A, 63A, 80A, 125A.

wyłącznik nadmiarowoprądowy

RCD, czyli wyłączniki różnicowoprądowe

    Różnicówki to obowiązkowy element instalacji elektrycznej. Mówi o tym § 183.1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dn. 12 kwietnia 2002 r. Jest to element, który „sprawdza” prąd na wyjściu i wejściu do wyłącznika. W przypadku różnicy – rozłącza się. RCD chroni przed porażeniem prądem i stanowi podstawowy element bezpieczeństwa instalacji elektrycznej. W momencie, kiedy następuje porażenie prądem, część z niego przepływa przez człowieka do ziemi. Następuje więc utrata na „wyjściu” i w tym momencie różnicówka odcina zasilanie. W praktyce trwa to ułamki sekund, jednak takie porażenie może być niebezpieczne dla osób z rozrusznikiem serca! RCD w elektryce jest jak gaśnica w samochodzie — trzeba ją regularnie sprawdzać (służy do tego przycisk T na wyłączniku). I podobnie, jak gaśnica — nigdy nie wiadomo, kiedy może się przydać.

wyłącznik RCD

     Dyskusja o ilości różnicówek w instalacji elektrycznej potrafi poróżnić wielu elektryków. Z pewnością też masz tę zagwozdkę. Teoretycznie dla każdego obwodu możesz zastosować jeden wyłącznik różnicowoprądowy. Jednak w tym przypadku jest podobnie, jak z dużą ilością obwodów – nie jest to zasadne ekonomicznie. Ilość absolutnie minimalna to jedna sztuka i w ten sposób zabezpieczane są często mieszkania – daje to dużą oszczędność deweloperowi, jednak w momencie awarii potrafi przysporzyć problemów. Natomiast w instalacji ogrodowej ekonomicznym i rozsądnym rozwiązaniem wydaje się przeznaczenie jednego wyłącznika różnicowoprądowego na obwody zewnętrzne oraz osobnego na zasilanie altany, która sama w sobie może mieć rozbudowaną instalację elektryczną. Jeżeli któryś odbiornik będzie miał "przebicie", rozłączy różnicówkę. Mając kilka RCD w instalacji, w szybszy sposób zdiagnozujesz usterkę. Jednocześnie wyłączona z użytku, nawet chwilowego, będzie tylko część instalacji, a nie cały ogród.

Materiały używane do zewnętrznej instalacji elektrycznej

    Położenie kabli pod ziemią, aby stworzyć instalację elektryczną w ogrodzie, wymaga użycia materiałów do tego dedykowanych. Stosując kabel ziemny, masz pewność, że sieć elektryczna będzie działać bezproblemowo przez długie lata. Podobnie ma się sprawa z oświetleniem – wybierz oprawy z odpowiednim stopniem ochrony IP: dla zadaszonego wejścia może to być IP44, natomiast dla podświetlenia kostki brukowej IP68. Dobrej klasy materiały to gwarancja niezawodności.

Puszki hermetyczne – łączenie kabli i przewodów

    To jedna z pierwszych trudności, jaka może Cię spotkać przy rozprowadzaniu kabli. W pewnym momencie dochodzi do sytuacji, kiedy obwód musi zostać rozdzielony pod ziemią. Aby połączenie było hermetyczne, użyj puszek o klasie szczelności IP68. Zapewniają Ci wodoszczelne połączenie, dzięki zastosowaniu odpowiednich rozwiązań. Do wiat, altan oraz innych zadaszonych, ale narażonych na wilgoć miejsc, zastosować można puszki o klasie IP44 – dokładnie takiej samej, jak oświetlenia. Im lepsze zastosujesz połączenia, tym masz większą pewność o hermetyczności.

puszka hermetyczna do kabli

Dławnice kablowe

    Nazywane popularnie dławikami. To elementy odpowiedzialne za uszczelnienie wpustu do puszek elektrycznych. W zależności od klasy szczelności mogą mieć różne formy i kształty. Biorąc pod uwagę najbardziej charakterystyczny możliwy podział ze względu na mechanizm i sposób montażu, wpusty kablowe można podzielić na dwa rodzaje: dławnice skręcane oraz dławnice wykonane z tworzywa, najczęściej gumy. Kable montuje się w nim poprzez zaciskanie lub przez membranę Dla IP44 najczęściej stosuje się gumowe do samodzielnego nacięcia, natomiast dławiki dla puszek klasy IP68 mają zwykle postać nakrętki, gwintu oraz pierścieni uszczelniających. Jeśli chcesz mieć pewność szczelności, dobierz dławiki o średnicy dopasowanej do kabla lub przewodu.

dławnik kablowy

Żele oraz masy uszczelniające

    Jeśli planujesz łączyć kabel w ziemi, warto użyć specjalnego żelu uszczelniającego. Dzięki temu zyskujesz dodatkową ochronę przed wszędobylską wilgocią Masy uszczelniające to  dwuskładnikowe, nietoksyczne substancje. Mają za zadanie uszczelnienie puszki elektrycznej. Aplikuje się je poprzez wlanie do wewnątrz. Nie przewodzą prądu, dzięki zyskujesz izolację oraz ochronę przed wodą. W przypadku awarii substancję możesz usunąć, uzyskując dostęp do uszkodzonych kabli. Jeżeli starannie przygotujesz instalację, psuje się ona niezwykle rzadko, a więc taka ingerencja bardzo rzadko jest konieczna. Żel to ma bardzo często postać galaretowatej substancji. Jego olbrzymią zaletą jest to, że nie wysycha, cały czas jest rozciągliwy i lekko lepki.

    Zdecydowanie rekomendujemy użycie żeli i mas uszczelniających do zabezpieczenia instalacji w ogrodzie. Jest to sposób bardzo bezpieczny, prosty w wykonaniu, ma doskonałe właściwości izolacyjne. Użycie żelu lub innej masy uszczelniającej daje Ci możliwość łączenia kabli nawet pod wodą. Dzięki temu sprawnie rozprowadzisz instalację w oczku wodnym, czy fontannie.

Wkładki uszczelniające do puszek podtynkowych

    Jeżeli instalacja wymaga doszczelnienia, np. z powodu wilgotnych murów, a zamontowałeś już puszki – możesz skorzystać z wkładek uszczelniających. Pozwolą Ci one zabezpieczyć przewody przed wpływem wilgoci oraz przenikania wody z murów. Przy zastosowaniu z włącznikami oraz gniazdkami wysokiej klasy IP, zyskujesz gwarancję hermetyczności, która jest tak ważna w instalacjach elektrycznych w ogrodzie.

Hermetyczne gniazdka oraz włączniki światła

    To kolejny element niezbędny do przygotowania instalacji elektrycznej w ogrodzie. Podobnie jak w przypadku opraw oświetleniowych, włączniki i gniazda muszą posiadać wysoką klasę szczelności. Używając hermetycznych gniazd i włączników masz pewność, że deszcz lub wysoka wilgotność powietrza, nie spowodują zwarcia w instalacji elektrycznej. To bardzo ważne, aby stosować szczelne rozwiązania w ogrodzie. Gniazda oraz włączniki „wewnętrzne” (zwykle klasy IP 20-22) stwarzają ryzyko porażenia prądem oraz spowodowania awarii. Nawet w zadaszonej, lecz odkrytej altanie, IP44 to minimalne zabezpieczenie.

Podsumowanie

    Projektując instalację elektryczną w ogrodzie, pamiętaj, że będzie Ci służyć przez wiele lat. Podobnie jak w przypadku domu, czy mieszkania – większa awaria wiąże się z dużą ingerencją. Miej na uwadze ewentualną rozbudowę elektryki. Często na etapie inwestycji pomijamy nasze dalekosiężne plany: automatyczną bramę wjazdową, fontannę, czy elektryczną wędzarnię w rogu ogrodu. Podobnie ma się sprawa z rozmiarem rozdzielnicy. Zostawiając zapas kilku, pól masz możliwość późniejszej rozbudowy instalacji. Coraz częściej stosowana automatyka umieszczana jest właśnie tam. Brak miejsca może ograniczyć inwestora. Dobierając wszystkie zabezpieczenia w ogrodzie, warto kierować się zasadą: więcej znaczy lepiej. Zyskujesz dzięki temu bezpieczeństwo, ale i perspektywę rozbudowy elektryki.

 
Czy ten wpis na blogu był dla Ciebie pomocny?
Opublikowany w: Rady eksperta

Zostaw komentarz

Zaloguj się, aby dodawać komentarze

Powiązane posty